Sosyal Güvenlik Kurumunun açıkladığı rakamlara göre iş kazası sonucu ölüm sayısında 2011 yılına göre %56 azalma oldu.
6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanununun 50 kişi ve üzeri işçi çalıştıran işletmeler için 2012 yılı ocak ayında yürürlüğe girdiği düşünülürse özellikle inşaat sektöründe ciddi etkisi olduğu görülüyor
2012 yılında toplam 74.871 işçi kaza geçirdi, iş kazası geçirenlerin 69.090’ı (%93) erkek, 5.781’i ( %7)kadın
2011 yılında 69.277 iş kazası meydana gelmişti, dolayısı ile iş kazası sayısında bir yıl öncekine göre %8 oranında artış meydana geldi.
SGK tarafından açıklanan istatistiklere göre, 2012 yılında meydana gelen iş kazalarında 744 kişi
hayatını kaybetti. Hayatını kaybedenlerin 735’i erkek, 9’u kadın
2011 yılında meydana gelen iş kazaları sonucu 1.700 kişi hayatını kaybetmişti, dolayısı ile iş kazası sonucu ölüm sayısında % 56 oranında azalış oldu. Meydana gelen iş kazalarının hem ülke içinde, hem sektör içinde, hem de dünya ülkeleri ile
karşılaştırılmasında iş kazası sıklık hızı ve iş kazası ağırlık hızı gibi kavramlar kullanılmaktadır.
İş kazası sıklık hızı hesaplanırken, 2 yöntem kullanılmaktadır, birinci yöntemde, 1.000.000 çalışma saatinde meydana gelen iş kazası sayısı hesaplanmakta, ikinci yöntemde her 100 kişiden kaza geçiren işçi sayısı hesaplanmaktadır.
2011 yılında her 1.000.000 çalışma saatinde meydana gelen iş kazası sayısı (iş kazası sıklık hızı) 2.61, her 100 kişide iş kazası geçiren işçi sayısı (iş kazası sıklık hızı) 0,55 idi. 2012 yılında her 1.000.000 çalışma saatinde meydana gelen iş kazası sayısı (iş kazası sıklık hızı) 2.43, her 100 kişide iş kazası geçiren işçi sayısı (iş kazası sıklık hızı) 0,55 olarak gerçekleşti.
İş kazası ağırlık hızının hesaplanmasında da 2 yöntem kullanılmaktadır, birinci yöntemde, 1.000.000 çalışma saatinde kaç iş gününün iş kazası nedeniyle kaybedildiği, ikinci yöntemde çalışılan her 100 saatte kaza nedeni ile kaç saat kaybedildiği hesaplanmaktadır.
2011 yılında iş kazası 1.000.000 çalışma saatinde kaybedilen iş günü sayısı (iş kazası ağırlık hızı) 721, her 100 saatte iş kazası nedeni ile kayıp edilen iş saati (iş kazası ağırlık hızı) 0,58 olarak gerçekleşmiş idi. 2012 yılında iş kazası 1.000.000 çalışma saatinde kaybedilen iş günü sayısı (iş kazası ağırlık hızı) 395, her 100 saatte iş kazası nedeni ile kayıp edilen iş saati (iş kazası ağırlık hızı) 0,32 olarak gerçekleşti.
iş kazaları sonucu ölüm 2008 yılından da az
2008 yılında meydana gelen iş kazalarında 865 kişi hayatını kaybetmişti, artış trendi 2011 yılına kadar sürmüş, 2011 yılında iş kazası sonucu 1.700 kişi hayatını kaybetmiş idi, 2011 yılında iş kazası sonucu hayatını kaybedenler, 2008 yılına göre % 87 oranında daha fazla idi.
SGK istatistiklerine göre 2012 yılında meslek hastalıkları sonucu 1 kişi hayatını kaybetti. 2011 yılında meslek hastalıkları sonucu 10 kişi hayatını kaybetmişti. Meslek hastalığı sonucu hayatını kaybeden işçinin “Taşıma için depolama ve destek faaliyetti işkolunda” çalışıyor olması da, diğer sektörler konusundaki kuşkuyu daha da artırır nitelikte.
2012 yılında iş kazaları sonucu 2.036, meslek hastalıkları sonucu 173 kişi olmak üzere toplam 2.209 kişi sürekli iş göremez hale geldi. 2011 yılında iş kazaları sonucu 2.093, meslek hastalıkları sonucu 123 kişi olmak üzere toplam 2.216 kişi sürekli iş göremez hale gelmiş idi, dolayısı ile toplam iş göremezlik sayısın hemen hiç değişmez iken, meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremezlikte % 50 ye yakın bir artış meydana geldi. 2012 yılında meydana gelen iş kazaları sonucu sürekli iş göremez hale gelenlerin 2.140’ı erkek, 69 ‘u kadın.
2012 yılında meydana gelen iş kazlarından 9.209’’u (%12,3) inşaat sektöründe meydana gelirken,
8.828′si (%11.79) kömür madenciliğinde meydana geldi. 7.045’i metal ürünleri imalatında meydana geldi.
2011 yılında meydana gelen iş kazlarından 9.217′si (%13.30) kömür madenciliğinde, 7.749′u (%11.85)
inşaat sektöründe,7.268′i metal ürünleri imalatında, 5.272′si ana metal sanayiinde meydana gelmiş idi.
En çok ölümlü iş kazasının inşaat sektöründe meydana gelmesi geleneği 2012 yılında da sürdü, İş
kazaları sonucu hayatını kaybeden 744 kişiden 256’sı inşaat sektöründe çalışıyordu. Yani 2012 yılında da iş kazası sonucu meydana gelen her 3 ölümden birisi inşaat sektöründe meydana geldi. 2011 yılında inşaat sektöründe meydana gelen iş kazaları sonucu 570 kişinin hayatını kaybettiği göz önünde bulundurulursa, inşaat sektöründe de iş kazası sonucu ölümde 2011 yılına göre, % 56 oranında azalma olduğu görülmektedir.
SGK istatistiklerine göre, iş kazası sonucu hayatını kaybedenlerden 83’ünün çalıştığı işkolu bilinmez iken, ölümlü iş kazalarının 73’ü kara taşımacılığı ve boru taşımacılığında meydana geldi.
2011 yılı SGK istatistiklerini değerlendirirken; “ SGK’ nın 2011 yılı istatistiklerine göre, iş kazaları
sonucu ölümün 118′i aralarında canlı tiyatro, opera, bale, müzikal, konser vb. yapımların sahneye konulması faaliyetleri, Orkestra ve bandoların faaliyetleri, Bağımsız müzisyen, ses sanatçısı, konuşmacı, sunucu vb.lerin faaliyetlerinin de yer aldığı, yaratıcı sanat faaliyetlerinde meydana gelmiş.
Hem SGK’ nın, hem Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Tehlike Sınıfları Tebliği’nde Az Tehlikeli İşyeri sınıflamasında yer alan bu sektörde, 118 kişinin iş kazası sonucu hayatını kaybettiğine dair istatistiksel veri ilginç olsa gerek.” Demiştik, 2012 yılında söz konusu işkolunda ölümlü iş kazası meydana gelmemiş.
Ev içi çalışanların faaliyetlerinde sadece 2 iş kazasının meydana gelmiş olması, kaza geçirenlerin
ikisinin de, erkek olması, 2012 yılına ilişkin ilginç tespitlerden.
SGK istatistiklerine göre, 2012 yılındaki iş kazalarının 9.450’si İstanbul’da, 9.303’ü Bursa’da, , 7.596’sı İzmir’de, 7.227’si Manisa’da,3.081’ Ankara’da, 2.628’i Denizli’de, 1.568’i Antalya’da, 1.068’i Adana’da, meydana gelmiştir.
İş kazası sonucu ölümlerin 147’si İstanbul’da ( 2011 yılında iş kazaları sonucu İstanbul’da 302 kişi
hayatını kaybetmişti) , 52’si Ankara’da, (2011 yılında Ankara’da meydana gelen iş kazalarında 172 kişi hayatını kaybetmişti) 42’si İzmir’de ( 2011 yılında İzmir’de meydana gelen iş kazaları sonucu 127′ kişi hayatını kaybetmişti) , 30’u Bursa’da (2011 yılında iş kazası sonucu 50 kişi hayatını kaybetmişti) SGK istatistiklerine göre, 2012 yılında Çorum, Hakkâri, Iğdır’da hiç iş kazası meydana gelmemiş, 2011 yılında 205 iş kazasının meydana geldiği Çorum’da, 2012 yılında hiç iş kazasının meydana gelmemesi, bilim insanlarınca incelenmeye, sonuç çıkartılmaya değer bir çalışma olsa gerek. 2012 yılında iş kazası geçirenlerden 16.308’i 29-34 yaş Aralığında, 16.038’i 30-34 yaş aralığında idi, dolayısı ile %44’ü 25-34 yaş aralığında idi. 2012 yılında meydana gelen iş kazalarının 13.401’i “makinelerin sebep olduğu kazalar”, 11.088’i
“düşen bir cismin çarpıp devirmesi”, 8.541’i “kişilerin yüksek bir yerden düşmesi”, 5.461’i “kişilerin hemzemin ortamda düşmesi” şeklinde gerçekleşti. 2012 yılında meydana gelen iş kazalarının 16.547 si el yaralanması ile sonuçlanırken,12.440’ı parmak yaralanması ile sonuçlandı. 2012 yılında 40.000 civarında meslek hastalığı tespit edilmesi gerekirken 395 meslek hastalığı tespit edilebildi. Tespit edilen meslek hastalıklarının 246’sı (%62,2) silikoz. 2012 yılında ülkemizde sadece 2 işitme kaybı yaşandı. Kimyasalların neden olduğu toplam meslek hastalığı sayısı 78, bunun da 26’sı kurşun tozlarının neden olduğu hastalıklar.
Meslek hastalılarının 221’i Zonguldak’ta meydana gelirken, 61’i Ankara’da, 21’i İstanbul’da, 20’si
İzmir’de, 11’i Kocaeli’ nde meydana gelmiş, Eskişehir, Adana, Antalya’da hiç meslek hastalığı meydana gelmemiş, Denizli’de ise 1 meslek hastalığı meydana gelmiş.
SGK ’nın 2012 yılı istatistiklerine göre, ayakta tedavilerde 1.599.618, yatarak tedavi nedeni ile 50.632 iş günü olmak üzere, geçici iş göremezlik nedeni ile toplam 1.650.250 iş günü kaybedildi.
İş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu 745 kişi hayatını kaybederken, 2.209 kişi sürekli iş göremez hale geldi. Her bir ölüm ve sürekli iş göremezlik için 7.500 iş günü kaybedildiği kabul edilirse, ölüm ve sürekli iş göremezlik nedeni ile 22.1555.000 iş gününün, toplam olarak 23.805.250 iş gününün kaybedildiği görülmektedir.
Kayıp bu saatlerin maddi boyutlarının milyarlarca dolar olduğu düşünülürse birde hiç hesaba sığmayacak olan manevi kayıplar hesaplandığında iş sağlığı ve güvenliğine yatırımın ne derece önemli olduğu ve gelişmiş ülkelerde bu kültürün son 80 yıllık süreçte ciddi yaptırımlar ile uygulandığı ve iş kazası rakamlarının çok küçük rakamlar olduğuna bakıldığında sanırım bu konunun önemi açığa çıkmaktadır.